Transliterasi Orasi Tgk. H. Ilyas Leube (Bag. 4) : Hikayat Kerejeen Malik Iskhaq sawah ku Malikussaleh

oleh

Ketika menyeberkan Islam singah pakeni kerna terdampar i geniring pasir daerah Peurlak. Iyone i kembangne agama Islam renye i tosse Kerejeen Islam. Megah kerejeen Islam ni.

Namun terjadi peperangan geh munyerbu Kerejeen Sriwijaya ari Palembang. Due puluh tun berlalu peperangan i pimpin oleh Sultan Mahdum Syah Dinullah fil Alam.

Kerna peperang memakan tempo lama maka si urang tue banan urum kekanak pe kini beloh ku was uten nos perkampungen. Nge sawah kone kahe suen senuennye mai ku ini ku palohni hasil ya kin belenye ni kite. Kene Sultan Mahdum Syah ku win kekanak.

Win ini gerelle Malik Ishaq, sawah kulelah ni uten pugerre. Uten si pugerre ni bewenne gerelle memakai kata-kata “kute”. Ara Kute Riyem, Kute Rayang, Kute Robel. Oleh anak-anak kumpu-kumpue kute si uke e ni i rasi geralle urum Isaq. Asal ari kata-kata Ishaq. Oya kati jaman Belene pudaha urum jaman sedenge gerel Isaq turah pakek hurup “q” gere nguk “k” Isak.

Anak ni Malik Ishaq lahir Malik Ibrahim, anak ni Malik Ibrahim Muyang Mersa (kuburenne i kuduk Pendopo Kabupaten Aceh Tengah, telege e telege si ara i samping Bioskop Gentala (Koni-Red) seni. Muyang Mersa ni pitu anakke.

Si pertama Merah Jernang, kedue Merah Bacang, ketige Merah Pupuk, keempat Merak Putih, kelime Merah Item, keenam Merah Silu., kepitu Merah Mege. Pake Merah mehne, berasal ari Bahasa India mahraj atau Malik wan Bahasa Arab atau Reje wan Bahasa Gayo e.

Kisah anak ni Muyang Mersa persis lagu kisah Nabi Yusuf. Si onom ni bergeli ate kin si bensu kerna erahhe ate ni ama ine lebih galak ku si bensu. Ara pe penan ku si bensu mulo. Pada masa musim Mulud, masa oya gere pane ilen nos lepat. Jadi i boboh pulut ku tungku ni uluh (keriris).

I daring ku bere rara. Pong ni keriris pada musim Mulud adalah dengke ni akang. I karo akang ari bur so, oya le ipanggang. Meh oya nye berzikir berdoa urum bershalawat.
Geh kene si onom ni nuger ni ama,
“Ama boh kami beloh ngaro akang ken pong keriris ni. Kami mai Merah Mege pe”.
Kene ama

“Enti mai kam engimu, kucak tu len we, beloh mukaro kam madeh onom”.
“Gelah beta we pe dediang ama, dor men i umah we pe”

Singket cerite i osah amae ne le beloh ari kerna alasen si tos anak si onom ni. Ahere beluh mukaro renye. Nge i lelah ni uten nge male ionoh Mereh Mege ne. Tape kene sudere e, enti. I tulaken dih ku wan telege i Loyang Datu.

Iyone lah i tekaren ni abang-abangene Merah Mege ne i Loyang Datu. Nge dekat magrib baro ulak si onom ni ku umah. Ama ine nge macik ate we engonne si bensu gere ara. I perintahne ku rakyat kati i kenalli Merah Mege. I kunei ku si onom ne kusi engimu. kene anak si onom ni bahwa engie ne ashar-ashar ne nge ulak. Mongot ine e.

Reje ni ara asue, gerel ni asu ni Pase. Waktu si beberu orom si bebujang netah keriris orom dengke ni akang. Pecengkung asune. Nge silep beberu i wet ni asune keriris ni i mai e orom awahhe ku bur utenne ku tempat ni telege Merah Mege. Ulak mien asu ne ku tempat bebujang si mumanggang akang. Silep pora i mai asua mien dengke akang a ku telege Merah Mege.

Lang ne ya kene Muyang Mersah, Pase ni kusi die osop, mangan gere lagu biasa e. Gere gati ne we i umah. Osah kero e gere mera mangan. Cuge kekap a. I toh kekap langsung i ket ni asu ni nye mai e. Kene rejeni Merah Mege murip len, ahere lang ne ya i boboh wan bedenni asua dedak. Nye i osah kekap.

Mai asua kekap a, i tunung nye oleh rakyat ni reje. Singket cerite demu lah Merah Mege i wan telege orom asue ne i pintu ni gue a. I mai renye ku umah Merah Mege ni. Iyone le tangkuh kata-kata “Dirgayo” artie sehat wal afiat. Nge sejemat wan gue morep ilen. Eleh Gayo-Gayo (sehat wal afiat Bahasa Sansekerta). ………..(bersamung) [SY]

Ditransliterasi dari rekaman (audio) Tgk. H. Ilyas Leube pada tahun 1976 ke dalam bentuk tulisan oleh;
Tauhid Mawardi, lahir di Bener Meriah pada 10 September 1995. Alumnus SDN 6 Kebayakan dan SMPN 6 – SMAN 4 Takengon ini masih tercatat sebagai mahasiswa pada Jurusan Teknik Informatika di Universitas Malikussaleh Lhokseumawe, Aceh Utara.

 

Comments

comments

No More Posts Available.

No more pages to load.