Ara Tikik Nome Ruhul

oleh

Oleh : Dr. Joni MN. M.Pd.BI*

Boh Siye Keta……
Gere renye lagu pepeltik orum kedidi paya, erep ara tikik mujumpun pora ton na ge lagu nge we mpu ni dunie ni, nggeh ni kedidi pe dem. Sigut patal ni ume so, nge lagu betul muguncang dunie ni.

Enti renye lagu kurik ngetok, tenaruh sara we tuk ke nge sara kampung, nge meh sakit kemiring jema mumenge we. Ngeh kene ari tetuente jemen ige, ara tikik nome ruhul.

Te siye keta, ara demu tikik rejeki, atawa demu e jebeten atawa pangkat, oyale renye jema ni meh i jengkali ye, jema ni gere ara betul neh sara pe. Nge lagu jema ni meh ogoh bebewene, e.. E.. O eleh…Ngeke kekanak si ben pane beledak mejen tengah becerak pe buet ne berungak, betul anak sungak. Ara tikik nome ruhul.

Mejen lagu si gere neh, lagu ulung ni bayur geh pora kuyu kepak e nge lagu geh bade, nge mukekepak sehinge si kuwen kiri nge musesepi.

Gere le renye bebewene asal ni uah turah ari bunge, mu-len-hale lagu gele.

Ike kite mubetihi ulu nome nte gere le sawah tangkuh ling musesorah ari awah ku awah, gere sawah mu-isi ate ni jema. Nge genap oya win atawa pe ipak, i tungkuki pi nasip, jema ni gere le ogoh lagu si wan pemikir ma bewene.

Gere le bebewene jema ni lagu si wan pemikiren nte a “ogoh”, gere kerna nume PNS renye we ogoh, nume kerna gere mumedos renye we gere betihe sanah pe, nume kerna we gere mupangkat renye we pekak, nume oya ukur ne, enti singket dungok bepikir.

Sebule ike i jeloki nge ulen pe kedang jema si perin ogoh ne demu oya, kena we gere mera pe gah-gah.

Deba jema ni kiset we mukekait berurusen ikot ku so lekat i sien, bwluh ku so osan ku ini, mah pokat, kirimen. Bubuk. Ni kupi.

Buet ini le deba jema ni gere termah tubuhe. Enti renye kena jema ni deba gere demu e jebeten, pangkat atawa si len-len ne, nume si kerna ogohe, nume si kerna terihe, orum nume si kerna gere betihe oya, si nge jelas ara ules diri e si gere sawah ne ku kite, enti renye enpat ni si gere kite betiha renye kite perin jema wa ogoh, pekak, gere mujaringen, enti dalih tangkuh cerak si kemali gere dalih musesorah cerak.

Meh kedelen ne rom si kuning a rata-rata meh ne mutungkuk nge lagu mulemboko uahe male sawah ku bumi, gere lagu batang ni rom si ton ne pe i sagi dewal ni ume, betul batang e kul gotol nge sawah atase, cumen songong uahe pe pesot si delene, lagu gere ara pe muisi, penengonte, kerna nge cikang bebewene tangke e kite engon, geh pora ku oya ge nge sawah lingang e.

I wan terang ulen gere sawah ilen bilangen empat belas, i atas ni ulen gip nge calus teridah terang e nge calus teridah, rupen nume ulen perin si mucahya, gip atas ni ulen te ke rupen ara bintang ilen nge betaburen atas memang gip gereilen lepas te sawahi jema ike ku one, te cumen bik beta pe nguk we i tangak.

Nengon mi kite ku bur Birah Panyang, rum bur ni Kelieten atawa pe bur ni cempege so, atas memang, nik renye kite tangkok renye sawah ku pucuk so, betul kema kucak pedeh si kedelen ne gere pe ter-erah neh jema i tuyuh so, si teridah pe umah ike tuyuh ni kul olok, cumen ke ari pucuk so i panang nge lagu kintis we teridahe.

Te rupen kite pe beta we, gere teridah i engon kema ike pe i pucuk ni bur a jejik te, ku son nen pora miyen, bur oyane ike i pepanang ari gep sine betul atas, cumen nge sawah kite tangkok sawah ku pucuk a, te ke rupen ton ne i tuyuh ni tapak te ilen.

Oyale keta ton sesuk te, gere dalih atas tu tiak gere bewene jema ni lagu pemikiren nte nunger te jema ni si ogoh a bewene.

Te rupen si mumerin jema ogoh, we rupen si ogoh ne, sebeb ike pane pasti mu-akal jema wa, ike nge mu-akal nge turah murip kekire e, gere mera sawah empot soluhe, gere berhi ate we mumerin jema so ogoh, ike betul O, oya ke jema pane mu akal.

Agih oya enti dalih atas tu pe tiak ke, gere dalih sawah ku pucuk jujang e, ike metuh sakit pedeh rasa e mera sawah liki atawa polok.

Nge … Nge agih nge oya…gere ara pangkat, rum jebeten si lekat temetap i kite, dep nyawa nte ni pe, beluh we sara waktu ari rembege te. Nge enti dalih tiak atas orum cerak lepas.

INGETI GELAH JEROH:
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
“NYAWA NI UME I PATAL,
NYAWA NI BEBERASAN I WAN KAL,
NYAWA NI ILMU I AKAL”

*Penulis adalah ketua bidang pendidikan dan penelitian di Majelis Adat Gayo (MAG)

Comments

comments

No More Posts Available.

No more pages to load.